Nr. 121 Old Ni-js Nr. 121
Geplaatst op dinsdag 1 juli 2025 om 10:49 — Laatst bijgewerkt op dinsdag 1 juli 2025 om 9:11
[Distributie begin juli 2025]
Van de redactie (p3)
Op het moment dat de redactie de laatste hand legtaan deze Old Ni-js, is het tropisch warm. Mocht dit eenvoorbode zijn voor een lange, warme zomer, is het goedom dit nummer bij de hand te houden. Een nummermet veel variatie en een nummer dat u ook misschieneen beetje uitdaagt. Er zijn veel boeken verschenen overonze regio en die hebben we allemaal voor u op een rijtjegezet. Dus u hoeft er alleen nog maar eentje uit te kiezen,een gemakkelijke stoel te pakken en met een plekje in deschaduw is het dan goed zomers toeven.
Als Heemkundekring Bergh kijken we altijd met interessenaar het verleden. We duiken de archieven in, zoeken inboeken en zoeken ook steeds meer online. In dit nummernemen we u als lezer mee in de nieuwste ontwikkeling engaan we eens kijken wat ons Artificial Intelligence (AI) zoukunnen brengen. Voor ons als redactie van Old Ni-js maarook voor u als lezer. Het heeft ons erg verrast wat er meteen paar simpele vragen oftewel prompts mogelijk is. Enwie weet wakkeren we een schrijver of onderzoeker in uaan. Mocht dat zo zijn, dan willen wij het uiteraard graagweten. Kopij is namelijk altijd welkom.
Erik Römer neemt u mee in zijn familieonderzoek, zonderAI maar wel online en met archiefonderzoek. Erik geefttips en voorbeelden hoe u zelf aan de slag kunt gaan omaan uw stamboom te gaan werken. Welke bijzonderehistorische figuren zitten er in uw stamboom?
Verder verhaalt Otto Smits uit het familiearchief vanveldwachter Clerx uit Beek. Uiteraard is er aandacht voorhet dialect met bijdragen van Bertus Lukkezen en er isbijzondere aandacht voor het Stökkums plat van HenkHarmsen. Onze vaste rubriek Pieters Pad ontbreekt ooknu niet.
Een fijne zomer!
Ruth Mijnen
Eekschillen en Artificial Intelligence (p4)
RUTH MIJNEN
Artificial Intelligence (AI) ofwel kunstmatigeintelligentie verovert de wereld. In dit verhaal laat ik AI los op een onderwerp voor Old Ni-js: het eekschillen in het Bergherbos in de 19e eeuw.
In een redactievergadering van Old Ni-js is geopperd om een keer aandacht te geven aan waar zoal zaken te vinden zijn over de lokale en regionale geschiedenis of over specifieke onderwerpen die ons cultureel-historisch erfgoed raken. Misschien brengt het lezers op ideeën en ja, de redactie kan altijd schrijvers gebruiken.
Onlangs kreeg ik uit handen van Chris Ruikes uit Stokkum een getypt artikel over het zogenaamde eekschillen in het Bergherbos, afkomstig uit het privé-archief van J.H. van Heek. Misschien is dit iets voor Old Ni-js? In zo’n geval ga ik dan op zoek naar meer informatie over het onderwerp eekschillen. Wat is er al ooit over verschenen in Old Ni-js of elders? Kan ik er nog meer over vinden? >>>
Naar je wortels graven (p12)
ERIK RÖMER
Wat is genealogie nu precies, vraag ik me af. Volgens Van Dale in 2025: wetenschap van de opeenvolging van de geslachten en het stamboomonderzoek. In 1976 is de omschrijving van die woordenboekenmaker echter nog: 1. geslachtsrekenkunde; leer van de ontwikkeling en verwantschap van geslachten (families); - 2. (concreet) geslachtslijst, stamboom. Wat is er in 50 jaar toch veel veranderd in het taalgebruik.
Familieonderzoek naar je voorouders. Ja, dat lijkt me wel een mooie en juiste beschrijving. Daar zitten al deze benamingen in: voorouders, bloedverwanten, stamboom. Het woord stamboom wordt echter meestal gebruikt als dé figuurlijke uitdrukking van deze hobby en/of kunde. Maar eigenlijk als het grote werk (het magnus opus) bijna klaar is, dan zie je pas die boom verschijnen. In feite ben je toch eerst meer met de wortels bezig: de ‘roots’. Je ziet niet hoe het verloop is. Wanneer na veel graaf- en spitwerk het daglicht erop valt, zie je pas hoe die verborgen wortels lopen en komt de boom tot wasdom. Bijna klaar? Eigenlijk is genealogie nooit klaar.
Je ontdekt altijd weer wat nieuws, je blijft ermee bezig. Of je laat het speurwerk een tijdje liggen, maar het laat je nooit los. Het is een hobby en dat moet ook zo blijven. >>>
Veldwachter Clerx (p15)
OTTO SMITS
Precies honderd jaar geleden start het pensioen van Hendrik Clerx. Hendrik is dan van 1904 tot 1925 veldwachter geweest in Beek. Geboren in Limburg, komt hij via zijn eerste baan bij de politie in Breda, in Beek in de gemeente Bergh terecht. Door de jaren heen werkt hij aan relatief kleine overtredingen, tot hij in 1912 te maken krijgt met een geruchtmakende kindermoord.
Op 28 april 1870 doet de trotse vader aangiftevan Hendrik (Hendrikus Hubertus) Clerx, die opdie dag is geboren in het Limburgse Swalmen,gelegen tussen Roermond en Venlo. Hij is de zoon van landbouwer Gerardus Hubertus Clerx en Elisabeth Helena Hubertina Thissen. Hendrik is het tweede kind in het gezin Clerx. Er zullen nog zes kinderen volgen. Wat opvalt is dat alle kinderen Hubertina of Hubertus als één van hun doopnamen hebben. En een broertje en zusje krijgen precies dezelfde doopnamen van een eerder overleden gezinslid.
De eerste jaren helpt Hendrik zijn vader op de boerderij. Het lijkt logisch dat hij als oudstezoon van het gezin de boerderij overneemt, maaruiteindelijk kiest hij daar niet voor. >>>
Tekst: Redactie Old Ni-js
