Cursus Barghs - Deel 4 Grammatica

Geplaatst op dinsdag 4 mei 2021 om 20:44 — Laatst bijgewerkt op maandag 29 november 2021 om 18:36

Volgende invuloefeningen toetsen de kennis van de diverse woordsoorten (werkwoord, voornaamwoord etc.) Daarbij wordt steeds verwezen naar het boek ‘Grammatica van ’t Barghs’ (GRAB).

Oefening 4.1


Opdracht vooraf: Bestudeer de persoonlijke voornaamwoorden
(GRAB, pag. 12)

  1. Ik mag Ingrid wel. Met ……… praot ik graag
  2. Harry is marge jäöreg. Wat gaef gi-j ………?
  3. Karin was in de discotheek. He’j ………….. nog gezie:n?
  4. Hent, ik belaof……… da’k ’t zal doe:n.
  5. Theet, ik zal ………….. opbelle, as ’t geet.
  6. Ze ware te laat. Dat ha’k niet van………. verwach.
  7. Dat zun rare minse. Ik wil met………… niks te doe:n hebbe.
  8. Ik ken ow toch! Bun .............. niet van Bae:nse?
  9. Batje, dah had ik nie:t van ………gedach.
  10. Goeiedag vrouw Jansen, kan’k ………..effe spraeke?
  11. Ik gao ook naor ’t fees, haal gi-j …………op?
  12. Dora dans graag. He’j al met…………………gedans?
  13. Ik heb ’n ni-j mobieltje, wi’j …………… 's zie:n?
  14. Ow schoe:n zun verslette. Gi-j mot …………. weg smiete.
  15. Hoe kump’e aan den wage? Hi-j het …………..geleend.
  16. Gillie zunt brave kindere. Met…………. ku’j goe:d praote.
  17. Begriep……….. now wat ……….. wil?
  18. Zi-j was d’r ook. Hoe is ‘t…………………..bevalle?
  19. Mien bruurs wone in Azem. Ik bezuu:k ………..duk.
  20. Aleid, ik wet ’t nog nie:t, zeg ‘t………. asteblie:f!

Oplossing: <klik hier>

Oefening 4.2


Opdracht vooraf: Bestudeer de persoonlijke voornaamwoorden (GRAB, pag. 12)

  1. Wet (u)………….nie:t, dah (zij)………(u) ………..kent
  2. Ik heb (jullie)… toch gezeid, dah (jullie)…niet kunne komme.
  3. Kö'j (mij)………. 10 Euro lene?
  4. Ober, breng (mij)……….. ’n glaeske bier!
  5. Hoe geet ’t met (je)……………?
  6. Hol (je)……….. d'r (je)…….. efkes bute.
  7. Dit is iets veur (haar)………………………..
  8. He'j (hun)….................. ook koffie gegaeve?
  9. Ik kon (hem)…..... wel veur de pens trampe.
  10. Doe (haar)…......... ook 'n kumke koffie.
  11. Wah (heb je) ....................veur de verjeurdag gekrege?
  12. (Zij)....................... is goed te pas.
  13. Kan 't ( jullie)….......... wat schaele?
  14. Wi-j konne (ze)…............ niet uutstaon
  15. Zonder ( haar)…………… bun'k niks.
  16. Ik heb (u)…..... toch uutgeleg da’k (hen)…........niet ken.
  17. Je(…...) mot (je)...............schame.
  18. Met ( haar)………he’k meer te doe:n as met (hem)……..
  19. Waor het (zij)…………….(jullie)……………. gezie:n?
  20. Könne (jullie)…………. (ons)…….. verstaon.

Oplossing: <klik hier>

Oefening 4.3


Opdracht: Vervang onderstaand het vetgedrukte door een persoonlijk voornaamwoord
(GRAB, pag 12)

Voorbeeld:

Vraag: Gif Karel aan Ingrid ’t boek?
Antwoord: Jao, hi-j gif eur ’t boek

  1. Zal Hent ’t huus noch verkope?
  2. Zal Aleid een vriendin uutneudige?
  3. Hebbe de kinder de fietse van de olders gekrege?
  4. Zat Dötje in de bioscoop naeve de onderwiezeres?
  5. Kunne gillie mien zie:n?
  6. Zie:t gi-j ons?
  7. Kuch ow vader disse wage?
  8. Was ow oma al bi-j de dokter?
  9. Het de buurman de krant vergaete
  10. Brich de ober de gaste ’t aete meteen?

Oplossing: <klik hier>

Oefening 4.4


Opdracht: Bestudeer de bezittelijke voornaamwoorden
(GRAB, pag. 13)

Voorbeeld:

Vraag: Is dat de mantel (van uw) ……………… vrouw?
Antwoord: Is dat de mantel van ow vrouw?

  1. Is dat de mantel (van uw) ……………… vrouw?
  2. Het hi-j (jullie)……………auto al gezie:n?
  3. Hoe old is (zijn)…………. vader?
  4. (Haar)…………… jongste bruur is ’n näölpens.
  5. Gaef mien effe (zijn)…………….adres!
  6. (Haar)…………… man was gauw mietereg.
  7. Ik zal (mijn )………. zuster de groete doe:n.
  8. Hi-j is ’n vriend van (hun)……… zwaoger.
  9. (Mijn)…….. brie:f lig in ’t laejke van van Nispen.
  10. Woorum het (haar)… vader ’t aan (onze)….olders gegaeve?
  11. Hi-j is bi-j (jullie)…………….pastoor goe:d geleje.
  12. (Hun)…………hund luustere alleen nao mien.
  13. Veur (uw)……………baas mo’j alles doe:n.
  14. (Mijn)……… Vader hölt völ van (mijn)……… moe:der.
  15. Wat is (jullie)……………….huus?
  16. (Zijn)………….zuster woont naeve (mijn)………. tandarts.
  17. (Mijn)………… mes is slee. Kan’k (jouw)…….. mes gebruke?
  18. Örges mot (jouw)……….. en (mijn)……….. auto staon.
  19. (Jullie)…………………. opa begint hummelig te worde.
  20. (Zijn)…………………..bruur wark bi-j (mijn)……….. ome.

Oplossing: <klik hier>

Oefening 4.5


Opdracht: Herhaaloefening persoonlijke- en bezittelijke vnw gemengd
(GRAB, pag 12,13)

  1. Ik heb ’t (jullie)… al duk gezeid, dah (jullie)…fiets hier weg mot.
  2. Kö’j (haar)……….vertelle, dah (haar)……… tas gevonde is?
  3. Waor is (zij)…………? Ik zuu:k (haar)……. al de hele tied.
  4. Kan ik ( u)………………….iets vraoge?
  5. Hebbe (jullie)…....... (je)…..... huuswark klaor?
  6. Ik zag (je)………… lope.
  7. De paddestuu:l zolle (je)….. in de nek gräöje.
  8. Hoe old is (je)…………. jongste zoon?
  9. Ik kan (je)………… d’r niet met helpe.
  10. Ik dank (u)……… veur (uw)……………lekkere balkebri-j.

Oplossing: <klik hier>

Oefening 4.6


Opdracht: Zet de zelfstandige naamwoorden in het meervoud
(Bestudeer het mv van de zelfst nw GRAB, pag. 9)

Voorbeeld:

Vraag: De (blaag)………… zun lasteg vandaag
Antwoord: De blage zun lasteg vandaag

  1. Ik heb kolde (vinger)……………….
  2. Hi-j het 2 (huus)………………………
  3. Wi-j hemme de (fiets)……………… verkoch.
  4. In de wei staon völ (peerd)……………………..
  5. De (glas)………… wiere vol geschonke.
  6. Aan de muur hienge mooie (schilderi-j)…………………
  7. (Computer)………….. kö’j nie:t misse.
  8. Mien beide (bruur)………… zun al getrouwd.
  9. He’j de (hand)……….. al gewasse?
  10. Disse boer het 30 (koei)…………….
  11. (Kanien)………….. lusse graag (wortel)……………….
  12. De (oog)………….valle mien dich.
  13. Bi-j de bond kö’j (ei)……… kope.
  14. Ik laes niet graag dikke (boek)………………..
  15. Hi-j geet twee (aovend)…………. nao school.
  16. Zi-j het kolde (voe:t) ………………..
  17. De (raam)……………… staon los.
  18. Zien (dochter)………………….wone in de buurt
  19. In de kas liggen 2 (slieps) …………….
  20. De (kömke)……………….. en (schötteltje) …….. zun d’r.
  21. Zien (kind)….........zun al groot

Oplossing: <klik hier>

Oefening 4.7


Opdracht: Maak er een verkleinwoord van
(
Bestudeer de verkleinwoorden GRAB, pag. 9)

Voorbeeld:

Vraag: bos
Antwoord: buske

  1. toe:t
  2. taofel
  3. moes
  4. potlood
  5. stoe:l
  6. meid
  7. glas
  8. laepel
  9. pan
  10. bloem
  11. lamp
  12. draod
  13. pak
  14. boot
  15. bal
  16. tas
  17. batteri-j
  18. bord
  19. blok
  20. man
  21. vriend
  22. doek

Oplossing: <klik hier>

Oefening 4.8


Opdracht: Bijwoorden, voorzetsels, voornaamwoorden, vul in
(GRAB, pag 51,50,13,14,15)

  1. (Wie)………….. kent (die)……………man en (deze)……. vrouw?
  2. De eerste, (die)……………….. ’t wet, mag ‘t holde.
  3. In (deze)……………………tied van ’t jaor is ’t gres gelp.
  4. (Wat)………….. ha’j dan eiges gedach?
  5. Gao’j (mee)……………….?
  6. Hier gao’j (naar) ……………….. Zeddam.
  7. (Die)………… auto stond (voor) ……… ’t gemeentehuus.
  8. Maak ’t raam is (open)………………………..
  9. Gi-j kunt ’t beste (opnieuw)…………………..beginne
  10. Dat is (erg) …………… zat.
  11. Ik ken (mezelf)……

Oplossing: <klik hier>

Oefening 4.9


Opdracht: Zet het werkwoord in de O.T.T en O.V.T.
(
Bestudeer de werkwoorden GRAB, pag. 49)

Zwakke werkwoorden

Voorbeeld:

Vraag: Inge (danse)……………….allejekes goe:d
Antwoord: Inge dans allejekes goe:d / Inge danste allejekes goe:d

  1. Hi-j (wandele)………… in de bos.
  2. Zi-j (warke)……………. as ’n peerd.
  3. Ik (luustere)…………… duk naor de radio.
  4. Batje (gebruke)……….. zien olde pantoefels.
  5. Opa (roke)…………… as een schorsteen.
  6. Hi-j (spölle)……………d’r niet met.
  7. Oma (stönne)…………… de hele tied.
  8. Gi-j (kwatse)…………………. mien te völ af.
  9. Hi-j (stippe)……….. ’t kuukske in de koffie.
  10. Marie (poetse)……….eur gebit.
  11. Zi-j (vertelle)…………….. mooie verhale.
  12. Gi-j (verdiene)……… meer.
  13. Wi-j (batere)……………. wiejer.
  14. Ik (geleuve)……………. ow niet.
  15. Gillie (heure)………….. d’r ook bi-j.
  16. Hi-j (lere)………………… al aardig.

Oplossing: <klik hier>

O.T.T. = Onvoltooid Tegenwoordige Tijd
O.V.T. = Onvoltooid Verleden Tijd

Oefening 4.10


Opdracht: Zet het werkwoord in de O.T.T en O.V.T.
(
Bestudeer de werkwoorden GRAB, pag. 16-45)

Onregelmatige en sterke werkwoorden

Voorbeeld:

Vraag: Ik (laeze)…………………….. nooit de krant.
Antwoord: Ik laes nooit de krant / Ik las nooit de krant

  1. Zien vader (drinke)…………...graag ’n borreltje.
  2. Hi-j( drage)…………………. nooit galge.
  3. Zien zuster (aete)…………….altied in de kantine.
  4. Spoe:ke (gaeve)………………….. ’t nie:t.
  5. Hi-j (helpe)………….. mien met de boekholding.
  6. Den kael (waege)…………………….. honderd kilo.
  7. Hi-j (laote)……………. ‘t geld zitte.
  8. De vlie:ger (hange) …………. in de boom
  9. Hi-j (lope)……………….. zich de been uut de kont.
  10. Mien moe:der (slaope)………. völ.
  11. Zi-j (kie:ke)……………………….. un bitje däözelig.
  12. Hi-j (griepe)………………... ‘m bi-j de kladde.
  13. Zi-j (ruke)…………………… nao zweit.
  14. De stofzuger( zoe:ge)………………….. niet meer zo goe:d.
  15. Dah kind (roe:pe)……………………….. um zien moe:der.
  16. Hi-j (lope)……………. weer as ’n kievit.
  17. Zi-j (valle)…………………….. bes met.
  18. Hi-j (naeme)………………….. altied de binneboch.
  19. Hi-j (brenge)…………………. eur nao huus.
  20. Volges mien (vrieze)…………….’t niet meer.
  21. (Wasse)…………………. gi-j ow nie:t
  22. Zien baas ( praote)…………volges mien te völ.
  23. En ook (make) ………….hi-j d’r duk wat van.
  24. Den koe (ligge)…………………….hier gemutelek in de wei.
  25. Zi-j (holde)…………………… van joekseri-j.
  26. Mien opa (hebbe)………………. de ore kot aan de kop.
  27. De buurman (staon) ………………….te lie:ge.
  28. Hi-j (hebbe)…………………. alle tied.
  29. Gi-j (zölle)……………………. d’r wel gin spiet van hebbe.
  30. Mien vader (worde)………………. 50.
  31. Dat bier (smake)………………… mien nie:t.
  32. Ik (zun)…………………. ’t leed.
  33. (Make)……………….jullie nog gruun?
  34. Wi-j (zun)………………….. te gauw.
  35. Mien vrouw (holde)…………… van lekker aete.
  36. Zi-j (kope)…………… altied bi-j de ALDI.
  37. Hi-j (könne)…………….. um goe:d rake.
  38. Tot woensdag (gaon)…………. d‘r alles aan de lat.

Oplossing: <klik hier>

  • O.T.T. = Onvoltooid Tegenwoordige Tijd
  • O.V.T. = Onvoltooid Verleden Tijd

Tekst: Harry Derksen

Deel deze pagina